Βασιζόμενοι σε πρόσφατα δημοσιευμένες μελέτες κρατικών φορέων σχετικά με την εικόνα που παρουσίασε η αγορά βιολογικών προϊόντων στη Γερμανία κατά το έτος 2009, παραθέτουμε τα κάτωθι σημαντικότερα στοιχεία:
• Η γερμανική Υπηρεσία Πληροφόρησης για την αγορά αγροτικών προϊόντων ΑΜΙ (Agrar Informations-Gesellschaft) ανακοίνωσε ότι η αγορά βιολογικών προϊόντων στη Γερμανία κατά το 2009, λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, παρουσίασε, για πρώτη φορά μετά από δώδεκα χρόνια επιβράδυνση και ένα επίπεδο τζίρου 5,85 δις Ευρώ, στα ίδια επίπεδα περίπου με το έτος 2008. Η όλη αυτή εξέλιξη θεωρείται αρνητική για τον κλάδο όταν στα δύο προηγούμενα έτη παρατηρήθηκε σημαντική ανάπτυξη διψήφιου ποσοστού. Σε κάθε περίπτωση η εξέλιξη στον κλάδο ήταν σαφώς καλύτερη από την αρνητική εξέλιξη στον γενικότερο κλάδο τροφίμων και ποτών που υποχώρησε στο 2009 περίπου 2,5%. Όπως σημειώθηκε σε αρκετά καταστήματα-σούπερ μάρκετς και κυρίως στα εκπτωτικά (discounters) στα οποία διατίθεται και οι δύο κατηγορίες προϊόντων (βιολογικά και συμβατικά), πολλοί καταναλωτές κατά το 2009 προτίμησαν να επιλέξουν τελικά συμβατικά σε σχέση με βιολογικά προϊόντα και τούτο λόγω της σημαντικής διαφοράς τιμών μεταξύ τους.
Αντίθετα τα καταστήματα που πωλούν αμιγώς βιολογικά προϊόντα, αύξησαν τα κέρδη τους κατά το 2009 κατά 4%, παρότι τα κέρδη του κλάδου συνολικά παρέμειναν σταθερά. Στο σύνολο, παρατηρήθηκε μικρή αύξηση της κατανάλωσης κατά +2,4% ενώ οι τιμές παρουσίασαν μείωση κατά -1% ειδικά στις κατηγορίες φρούτα, λαχανικά και προϊόντα αρτοποιίας. Το ποσοστό συμμετοχής βιολογικών προϊόντων στη συνολική γερμανική αγορά προϊόντων διατροφής κατά το 2009 διαμορφώθηκε περίπου στο 4%.
• Γενικά συνάγεται το συμπέρασμα ότι ο κλάδος των βιολογικών προϊόντων στη Γερμανία κατόρθωσε να παραμείνει δυναμικός παρά την οικονομική κρίση. Η Γερμανία εξακολουθεί να παραμένει η σημαντικότερη ευρωπαϊκή χώρα όσον αφορά την παρουσία βιολογικών προϊόντων στην αγορά ακολουθούμενη με μεγάλη διαφορά από τη Μεγάλη Βρετανία.
• Για το 2010 υπάρχει σχετική αισιοδοξία για αντιστροφή του κλίματος και αύξηση του τζίρου. Ανεξάρτητα εάν συνεχιστεί η κρίση, οι καταναλωτικές συνήθειες στην αγορά ειδικά των βιολογικών προϊόντων διατροφής θεωρούνται πλέον ως επί το πλείστον ανελαστικές στις οικονομικές πιέσεις. Είναι γεγονός ότι η στήριξη της βιολογικής καλλιέργειας στη Γερμανία από το κράτος είναι αμέριστη και εντατικοποιείται συνέχεια με νέες πρωτοβουλίες.
• Στο 2009 ο αριθμός των βιολογικών μονάδων αυξήθηκε κατά 6% και έφθασε τις 21.000 παραγωγικές μονάδες, η επιφάνεια των καλλιεργειών κατά +5,2% και ο τζίρος στο ειδικό εμπόριο βιολογικών προϊόντων κατά +4%. Επιπρόσθετα ο αριθμός των καταστημάτων που διαθέτουν χώρο μεγαλύτερο των 300 τ.μ αποκλειστικά για βιολογικά προϊόντα αυξήθηκε στο 2009 κατά 31% με αποτέλεσμα ο συνολικός χώρος πώλησης των προϊόντων αυτών να φθάσει τα 15.000 τ.μ..
• Οι καταναλωτές δείχνουν πλέον μεγαλύτερη προτίμηση σε σχέση με το παρελθόν σε εξειδικευμένα μαγαζιά όπου συνήθως η ποικιλία των προσφερομένων προϊόντων είναι μεγαλύτερη και μπορούν να βρουν ευκολότερα τοπικά προϊόντα καθώς και το προσωπικό είναι θέση να τους δώσει πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με τις αγορές τους. Βέβαια είναι γεγονός ότι οι καταναλωτές προτιμούν για τις βασικές αγορές τους κυρίως τα σούπερ μάρκετς και τα εκπτωτικά καταστήματα (discounters). Αυτό οφείλεται αφενός στις χαμηλότερες τιμές, αλλά και στην πληθώρα καταστημάτων των αλυσίδων αυτών που υπάρχουν σχεδόν σε κάθε γειτονιά σε αντίθεση με τα εξειδικευμένα καταστήματα πώλησης αποκλειστικά βιολογικών προϊόντων, τα οποία είναι προφανώς πολύ λιγότερα στον αριθμό. Επιπλέον, η ποικιλία των προσφερόμενων βιολογικών προϊόντων στα σούπερ μάρκτες και στους discounters έχει αυξηθεί αισθητά, ώστε να καλύπτει ανάγκες και απαιτητικών καταναλωτών.
• Τα σημεία και οι τρόποι πώλησης βιολογικών προϊόντων που παρουσίασαν την μεγαλύτερη αύξηση στις πωλήσεις τους στο 2009 ήταν μέσω e-commerce (+20,2%), τα καταστήματα καλλυντικών και ειδών περιποίησης (drogeries) με +17,7%, απευθείας από τους παραγωγούς (+4,3%) και ο κλάδος εμπορίου βιολογικών προϊόντων (2,2%).
• Σήμερα λειτουργούν σε όλη τη Γερμανία 550 υποκαταστήματα από 20 διαφορετικές αλυσίδες των αποκαλούμενων αλυσίδων βιολογικών σούπερ μάρκετς’. Οι κυριότερες ενώσεις παραγωγών βιολογικών προϊόντων στη Γερμανία σύμφωνα με τα στοιχεία για το έτος 2009 ήταν κατά σειρά σπουδαιότητας οι Bioland, Naturland, Demeter, Biokreis και Biopark. Συνολικά η έκταση που καλλιεργήθηκε για την παραγωγή βιολογικών προϊόντων κατά το 2009 ήταν 653.339 ha (ποσοστό 5,6% της συνολικής έκτασης καλλιεργειών αγροτικών προϊόντων στη Γερμανία), ενώ για την αμέσως προηγούμενη χρονιά η αντίστοιχη έκταση ήταν 621.038 ha.
• Σημαντικότερες εταιρείες του κλάδου στο 2009 αναδείχθηκαν οι Dennree και Rapunzel, οι οποίες αύξησαν τα κέρδη τους μέσα στην προηγούμενη χρονιά. Ένα χαρακτηριστικό εξάλλου της χρονιάς 2009 όσον αφορά την αγορά βιολογικών προϊόντων της Γερμανίας ήταν η έμφαση στα τοπικά προϊόντα. Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ καθώς και τα εκπτωτικά καταστήματα τύπου Lidl προσφέρουν στους καταναλωτές όλο και περισσότερα προϊόντα παραγωγών της εκάστοτε περιοχής, λανσάροντάς τα ως πιο φρέσκα και ποιοτικά.
• Η εταιρεία ηγέτης στην αγορά των βιολογικών προϊόντων της Γερμανίας είναι η Dennree, η οποία αύξησε τα κέρδη της κατά 10% το 2009 φτάνοντας τα 368 εκατ. Ευρώ. Η Dennree διατηρεί 50 εξειδικευμένα καταστήματα με την επωνυμία ‘denn’s-Biomarkt’ εκ των οποίων τα 8 λειτούργησαν για πρώτη φορά το 2009, ενώ προτίθεται να ανοίξει 10 νέα καταστήματα μέσα στο 2010. Όσον αφορά το χονδρεμπόριο, η Dennree προμηθεύει περί τα 1.500 μεμονωμένα καταστήματα και σούπερ μάρκετ βιολογικών ειδών στη Γερμανία, την Αυστρία, ο Λουξεμβούργο και την Ιταλία, με πάνω από 10.000 διαφορετικά προϊόντα. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1974 και έχει έδρα το κρατίδιο της Βαυαρίας.
• Το αναγνωρισμένο ειδικό σήμα-σφραγίδα Bio-Siegel είναι το πλέον αναγνωρίσιμο από το καταναλωτικό κοινό και αποτελεί εγγύηση για την ποιότητα του βιολογικού προϊόντος. Σχετική έρευνα κατέγραψε την εμπιστοσύνη που επιφυλάσσουν οι Γερμανοί κατά 87% στο συγκεκριμένο σήμα. Σύμφωνα με πληροφορίες έχουν δοθεί πάνω από 50.000 σήματα Bio-Siegel σε ισάριθμα βιολογικά προϊόντα από 3.069 διαφορετικούς παραγωγούς. Οι κατηγορίες προϊόντων στις οποίες έχουν “απονεμηθεί’ τα περισσότερα σήματα Bio-Siegel είναι προϊόντα τσαγιού, κακάο, καφέ, προϊόντων αρτοποιίας, μπαχαρικών καθώς και προϊόντων κρέατος και αλλαντικών. Μεταξύ άλλων παρόμοιων σημάτων-σφραγίδων που παρέχονται μέσω διαφόρων συνδέσμων και φορέων συγκαταλέγονται τα: Blaue Engel, Signet (Ökotest), Bioland, και BioBio (Plus).
• Ο κλάδος των βιολογικών προϊόντων στη Γερμανία παραμείνει ένας από του πλέον δυναμικούς κλάδους και από τους λίγους που μπορεί και αντέχει σε οικονομική κρίση. Τα συνολικά κέρδη της αγοράς βιολογικών προϊόντων στη Γερμανία την κατατάσσουν πρώτη για το 2009 σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Εντούτοις όσον αφορά το κατά κεφαλήν κέρδος η Γερμανία καταλαμβάνει την τέταρτη θέση, ενώ η πρωτιά ανήκει στη Δανία με την Αυστρία και το Λουξεμβούργο να ακολουθούν στη δεύτερη και την τρίτη θέση αντίστοιχα. Όσον αφορά τη συνολική έκταση των καλλιεργειών, η Γερμανία καταλαμβάνει την τρίτη θέση στην Ευρώπη μετά την Ιταλία και την Ισπανία. Ως ποσοστό όμως η κατάταξη είναι αρκετά διαφορετική καθώς την πρώτη θέση κατέχει η Αυστρία με 11,7% της συνολικής καλλιεργειών αγροτικών προϊόντων ακολουθούμενη από χώρες όπως η Λετονία, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Τσεχία, ενώ η Γερμανία βρίσκεται αρκετά χαμηλότερα με ποσοστό 5,1%.
• Κατά τα τελευταία χρόνια, οι Γερμανοί καταναλωτές στρέφονται όλο και περισσότερο προς τα βιολογικά προϊόντα κυρίως λόγω των οικολογικών ευαισθησιών. Ένα ποσοστό 86% προβάλει ως σημαντικότερη αιτία, για την προτίμησή τους στα βιολογικά προϊόντα, την προστασία του περιβάλλοντος από τις βιολογικές καλλιέργειες και τις καλές συνθήκες διαβίωσης των ζώων στα αντίστοιχα αγροκτήματα. Ως άλλους σημαντικούς παράγοντες για την επιλογή βιολογικών προϊόντων αναφέρουν ακόμα τη γεύση και τη συμβολή τους στην υγιεινή διατροφή. Επίσης κατά ποσοστό 66% έχει ως πρώτη προτεραιότητα την αποφυγή κατανάλωσης προϊόντων με υπολείμματα φυτοφαρμάκων ειδικά σε προϊόντα όπως αυγά, φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά, πατάτες και προϊόντα αρτοποιίας. Τέλος σημαντικό ρόλο αποδίδουν οι Γερμανοί καταναλωτές στην στήριξη των τοπικών παραγωγών, δηλώνοντας την προτίμησή τους στα προϊόντα που προέρχονται από την εγχώρια παραγωγή.
• Σύμφωνα με τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας των συνηθειών του γερμανικού καταναλωτικού κοινού όσον αφορά την αγορά βιολογικών προϊόντων, διαπιστώθηκε ότι το 50% περίπου της κατανάλωσης αυτής αφορά φρούτα και λαχανικά. Ακολουθούν στις προτιμήσεις των Γερμανών τα δημητριακά, αυγά, γαλακτοκομικά, πουλερικά, μπαχαρικά, λίπη και έλαια. Τα περιθώρια συνεπώς για την αύξηση των εξαγωγών της χώρας μας προς τη Γερμανία όσον αφορά τα βιολογικά προϊόντα είναι αξιόλογα, καθώς αυτά επικεντρώνονται κυρίως στα αγροτικά προϊόντα που κατεξοχήν παράγει και εξάγει η χώρα μας. Συγκεκριμένα για τα βιολογικά λαχανικά παρατηρήθηκε αύξηση της κατανάλωσης κατά 7% κατά το 2009. Η κατανάλωση βιολογικών λαχανικών στη Γερμανία κυμαίνεται στα 3,12 κιλά ανά νοικοκυριό το χρόνο. Τη σημαντικότερη θέση σε αυτή την κατανάλωση κατέχουν τα καρότα με 49,8% ακολουθούμενα από τις τομάτες (12,1%)και τα αγγούρια (4.9%). Αντίθετα μείωση κατά 5% παρατηρήθηκε στην κατανάλωση των βιολογικών φρούτων στη Γερμανία κατά το 2009. Η κατανάλωση αυτή διαμορφώθηκε στα 3,18 κιλά. Δημοφιλέστερα φρούτα ήταν όπως και τις προηγούμενες χρονιές οι μπανάνες με 43,4 % και ακολουθούν τα μήλα (15,3%), τα λεμόνια (13%) και τα πορτοκάλια (10,2%).
• Αξίζει να δοθεί έμφαση σε δύο προϊόντα, τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους Έλληνες παραγωγούς/εξαγωγείς, τα βιολογικά κρασιά και το ελαιόλαδο:
Βιολογικά κρασιά
Σε ολόκληρο τον κόσμο οι καταναλωτές κρασιών όλο και περισσότερο κατευθύνονται προς τα βιολογικά. Μεγάλες επιχειρήσεις από τον κλάδο αυτόν αναφέρουν ότι η πορεία εξέλιξης των βιολογικών κρασιών είναι εξαιρετικά ανοδική. Το μερίδιο των βιολογικών κρασιών στην συνολική ευρωπαϊκή παραγωγή διαμορφώθηκε στο 5% και το μερίδιο στις πωλήσεις στο 3%.
Η Γερμανία είναι μία χώρα με ιδιαίτερη δυναμική στα βιολογικά κρασιά. Συμμετέχει στην παγκόσμια αγορά βιολογικού κρασιού κατά περίπου 40%. Στις προτιμήσεις των Γερμανών προηγείται το κόκκινο κρασί ανεξάρτητα από το γεγονός εάν είναι βιολογικό ή συμβατικό. Το ποσοστό συμμετοχής του κόκκινου κρασιού στην συνολική γερμανική αγορά οίνου είναι περίπου το 50% και ακολουθούν το λευκό με 42% και το ροζέ με 8%.
Στο 2009, σε αντίθεση με άλλους κλάδους βιολογικών προϊόντων, δεν παρατηρήθηκε μεταβολή του τζίρου στο κλάδο του βιολογικού κρασιού σε σχέση με το 2008 και ως βασική αιτία οι ειδικοί προβάλουν το γεγονός ότι λόγω οικονομικής κρίσης, ναι μεν περιορίστηκε σημαντικά η κατανάλωση βιολογικών κρασιών στα διάφορα εστιατόρια, αντίθετα όμως αυξήθηκε η ζήτηση αυτών και η κατανάλωσή τους στο σπίτι. Αύξηση ζήτησης παρατηρήθηκε στα βιολογικά κρασιά με τιμές κάτω από 4,99 ευρώ και μείωση σε αυτά των 7-9 ευρώ. Ως αποτέλεσμα οι τιμές εισαγομένων βιολογικών κρασιών από Ισπανία, Γαλλία και Ιταλία μειώθηκαν ελαφρώς.
Άλλες σημαντικές χώρες προέλευσης βιολογικών κρασιών είναι η Ισπανία όπου τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των παραγωγών που μεταβαίνει από την συμβατική στη βιολογική καλλιέργεια (με στόχο τις αποκλειστικές εξαγωγές αυτών προς Γερμανία, Σκανδιναβικές χώρες, Ολλανδία ,Βέλγιο) καθώς και οι ΗΠΑ, η Αυστρία, η Γαλλία και η Ιταλία.
Η ιδιαίτερη ανάπτυξη στη Γερμανία στον τομέα των βιολογικών κρασιών οφείλεται κυρίως στην εξέλιξη των εξειδικευμένων σούπερ μάρκετ βιολογικών προϊόντων όπου σε αυτά διατίθεται όλη η γκάμα των προϊόντων και ιδιαίτερα βιολογικό κρασί. Αυτή τη στιγμή στην Γερμανία υπάρχουν συνολικά 500 βιολογικά σούπερ μάρκετ με την αλυσίδα Alnatura εξακολουθεί να ηγείται του κλάδου και ακολουθεί το Basic. Συνολικά σε όλη την αγορά πουλήθηκαν στο 2009 περίπου 700.000 φιάλες βιολογικού κρασιού. Στις πωλήσεις κρασιών στη Γερμανία εξακολουθεί να προηγείται η Ιταλία ακολουθούμενη από την Γαλλία και την Ισπανία αλλά και οι πωλήσεις Γερμανικών κρασιών αυξήθηκαν ενώ οι πωλήσεις των κρασιών, προέλευσης άλλων χωρών εκτός Ε.Ε, παραμένουν σταθερές.
Bιολογικό ελαιόλαδο
Οι κυριότεροι προμηθευτές της Γερμανίας είναι η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα και ακολουθούν η Κύπρος, η Αλβανία και μικρότερες ποσότητες από Χιλή, Αυστραλία, Σαουδική Αραβία και Παλαιστίνη. Περίπου το 30% των βιολογικών ελαιόδεντρων καλλιεργείται στην Ιταλία ενώ σημαντικός αριθμός υπάρχει στην Ισπανία και στην Τυνησία.
ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΞΕΝΕΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΟ ΜΟΝΑΧΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου